Profeti Muhammed: Një model për barazinë racore

Trazira racore që vendi ynë po përjeton pas të shtënave fatale të Michael Brown dhe vdekjen e disa burrave të tjerë tjerë zezakë të paarmatosur në duart e oficerëve të policisë së bardhë intensifikon nevojën për të rivlerësuar progresin tonë në fushën e drejtësisë shoqërore dhe barazisë racore.

Kjo duket haptazi, është e qartë se ne jemi larg nga të jetuarit deri në këto ideale. Prandaj, është me rëndësi jetike për ne për të reflektuar thellë mbi këto fatkeqësi, dalloj shkaqet e tyre rrënjësore, për të konstatuar ndikimin e tyre në jetën tonë individuale dhe si komb, dhe të përcaktojmë mënyrat më të mira për t’i shëruar dhe për t’i  parandaluar përsëritjen e tyre.

Malcolm X, një nga liderët më të mëdhenj të Amerikës për të drejtat civile, në një letër të shkruar gjatë haxhillëkut të tij në Mekë, në vitin 1964, shkroi:

Amerika ka nevojë për ta kuptuar Islamin, sepse kjo është një fe që ka zhdukur nga shoqëria e saj e problemet racore. Gjatë udhëtimeve të mia në Botën Muslimane, kam takuar, biseduar dhe ngënë edhe me njerëz që në Amerikë do të ishin konsideruar e bardhë, por qëndrimi i bardhë u hoq nga mendjet e tyre me fenë Islame. Unë kurrë nuk kam parë më parë vëllazëri më të të sinqertë dhe të vërtetë që praktikojnë të gjithë së bashku, pavarësisht nga ngjyra e tyre.

Ndikuar thellësisht nga udhëtimin e tij, Malcolm X  ka treguar se gjatë njëmbëdhjetë ditëve të fundit këtu në Botën Muslimane, unë kam ngrënë nga e njëjta pjatë, kam pirë ujë nga e njëjta gotë dhe flinin në të njëjtën çilim – ndërsa ju luteshim njëjtit Zot – me muslimanët tjerë të bardhë. Dhe në fjalët dhe në veprat e muslimanëve të bardhë, unë ndjeva të njëjtën sinqeritet që unë kam ndjerë në mesin e muslimanëve zezakë afrikanë nga Nigeria, Sudani dhe Gana.

Nëpërmjet studimit të tij të Islamit dhe përvojat e tij personale si një musliman, Malcolm X ka fituar një bindje të fortë se problemet e racizmit që do ta çojnë Amerikën deri në rrugën e vetëvrasjes mund të zgjidhet nëpërmjet Islamit. Ai besonte se Islami do të jetë një zgjidhje e provuar për problemin e racizmit që ka pllakosur Amerikën si një kancer i pashërueshëm. Sot, ndërsa ne vazhdojmë për të luftuar sëmundjen e racizmit, përmbajtja e ndritur në letrën e tij ka më vlerë siç kishte edhe pesëdhjetë vjet më parë.

Malcolm X  ka kërkuar për të ndarë me amerikanët tjerë, parimet Islamike të barazisë racore. Në Islam, raca është e parëndësishme dhe kurrë nuk është përdorur si një parametër për të gjykuar vlerën e një personi. Sipas Kur’anit, të gjithë njerëzit përbënin një bashkësi të vetme.  (2: 213).

“O njerëz! Në të vërtetë, Ne ju krijuam ju prej një mashkulli dhe një femre dhe ju bëmë popuj e fise, për ta njohur njëri-tjetrin. Më i nderuari prej jush tek Allahu është ai që i frikësohet më shumë Atij. Vërtet, Allahu është i Gjithëdijshëm dhe për Atë asgjë nuk është e fshehtë. Kur’an, 49:13).

Në ajetet e mësipërme të cituara, Kur’ani shpjegon se origjina e të gjitha qenieve njerëzore është e njëjtë;Ndarja e njerëzve në kombe e raca ka për qëllim të njohin njëri-tjetrin, kështu të bashkëpunojnë si  qenie njerëzore. Ka vetëm një kriter me të cilin vlera e një personi përcaktohet: karakteri i mirë.

Profeti Muhammed (a.s.) ishte personi i parë në histori që pohoi në mënyrë të vendosur se i bardhi nuk ka epërsi  ndaj të ziut dhe i ziu nuk ka asnjë epërsi mbi një të bardhë përveç me devotshmëri dhe vepra të mira. Këto fjalë të fuqishme i ka thënë gjatë Fjalimit Lamtumirës,  ku ai u bëri thirrje muslimanëve për ta përqafuar barazinë racore. Për të realizuar përmasat e detyrës së tij, duhet të marrë parasysh peizazhin social në të cilën është bërë kjo deklaratë.

Profeti Muhammed (a.s.) ka jetuar në Arabi në shekullin e shtatë. Kushtet sociale ishin të tilla që nderi e një personi dhe fisnikëria ishin të vendosura nga prejardhja, fisi. Prandaj, vlera e një njeriu ishte krejtësisht e varur nga marrëdhëniet e gjakut. Prejardhja ishte prova përfundimtare e fisnikërisë dhe atyre trashëgiminë e të cilit ishte e përzier me fis të ultë ose racë inferiore njerëzit janë vlerësuar si qenie më inferiore. Të huajt janë konsideruar, gjithashtu, inferior dhe zezakët janë parë thjesht si skllevër, kurse arabët kanë besuar për veten se janë një racë superiore.

Sa i përket këtij problemi të madh, Kur’ani paralajmëroi të gjithë qeniet njerëzore, jo vetëm besimtarët, që të mbahen fort për litarin e Allahut (Kur’anin) të gjithë së bashku dhe të mos përçahen. Kujtoni të mirat e Allahut ndaj jush – kur ju ishit të armiqësuar, e Ai i pajtoi  zemrat tuaja e në saje të dhuntisë së Tij, u bëtë vëllezër…(Kur’ani, 3: 103).

Këto ajete përmbajnë shumë shpresë dhe optimizëm. Ato na tregojnë se përmes përpjekjeve dhe lutjet tona, me ndihmën e Zotit, zemrat e të gjitha qenieve njerëzore mund të bashkohen, pavarësisht racës apo besimit. Prandaj është e domosdoshme që secili prej nesh të bën pjesën e vet, duke analizuar qëndrimet tona individuale ndaj atyre që janë të ndryshëm nga ne. Ne duhet të pyesim veten nëse ne besojmë  me sinqeritet në parimin Islam të barazisë.

Është e nevojshme për të parë në mendimet tona dhe për të hequr paragjykimet kundër grupeve etnike dhe fetare.  Vetëm përmes një njohje individuale të përgjegjësisë tonë personale, duke braktisur të gjitha paragjykimet, atëherë mundet shoqëria jonë me të vërtetë të shkon përpara, duke i lënë të këqijat e racizmit njëherë e përgjithmonë.      Është e rëndësishme që të jemi vazhdimisht të vetëdijshëm, në mendimet dhe veprimet tona, se të gjitha qeniet njerëzore janë të barabartë, pavarësisht nga raca.

Kjo realizohet vetëm përmes përsosmërisë së karakterit dhe përsosmërisë së besimit, ne mund të bëhemi qenie shembullore në sytë e Zotit dhe në sytë e popullit. Pasi kjo ide të rrënjoset në ne, ne do ta lëmë më në fund pas errësirën e racizmit për të hyrë në një epokë të re të dritës dhe unitetit. Sikur e shpjegon bukur, Dr. Sultan Abdulhamid, në librin e tij:  The Quran and the Life of Excellence:

Vetëdija njerëzore është në një proces të evolucionit. E kaluara jonë është si e kafshëve, me të menduarit që fokusohet në pronësi, veç për vete, konkurrencë për mbijetesë, dhe me paragjykime ndaj konkurrentëve. E ardhmja jonë është në begati, harmoni, barazi, dhe paqe._(_Abdulhameed, Sultan. The Quran and the Life of Excellence. Denver: Outskirts Press, 2010. 210-211.)

Përktheu: Mexhid Yvejsi