Insitituti IDEA Instituti për Drejtësi, Edukim dhe Arsim
Shkruan: Haxhi Zeneli
Shqiptaret sa fillojnë dhe akomodohën, duke besuar se gjendja e tyre po përmirësohët përbrënda Shtetit Malazez, ndërsa shteti pa u vonuar tregon ftyrën e vërtetë.
Shqiptarët me tolerancën e tyre të tepruar, sikurse duan të bindin të tjerët, se trajtimi i tyre është i barabartë në këtë shtet, i cili nuk po mundet të çnjorrosët nga e kaluara e ti primitive. Fitohët përshtypja se ky shtet po fillon në rrugën e një demokracie të vërtetë, ku papritmas diçka shfaqët mbi sipërfaqe, duke ngritur kokën mbi dhe shovenizmi i msheftë nën lëkurën serbo/malazeze. Mbas shumë sprovave, shqiptarët ende nuk e marrin seriozisht çështjen e identitetit të tyre.
Ata edhe pse të fyer nga Shteti Malazez, vazhdojnë të mbajnë në pronsi mbiemra të sllavizuar me”viq apo iq”.
A mos ishin këto”viqa”të ngjitur qëllimisht dekada më parë, që i dhanë iden Fjalorit të Akademis së Shkencave të Malit të Zi se shqiptarët na qenkan sllav(malazez) të”albanizuar”. Siç po shifët dashurija ynë për”viçin”, po çon ujin drejt mullirit të atyre që rrinë gati t’na tjetërsojnë historin dhe identitetin tonë. Është për tu habitur se ende në mesin e këtyre shqiptarëve ka edhe nga ata që janë të pajisur me diploma të arsimimit të lartë!. Çuditëria më e madhe është që këta po ligjërojnë në shkollat shqipe,ku ende nuk kanë arritur të kuptojnë se sa rëndësi ka përcaktimi i identitetit kombëtar.Atëherë çfarë duhët të presim nga nxënëst e tyre?!.
Jo vetëm kjo, por edhe disa shqiptarë të tjerë që kanë lëshuar këto vende dhe jetojnë jashtë vendlindjes, ku edhe atje po i ruajnë me besnikëri këto”viça”sllave. A është kjo një nostalgji për Jugosllavin e ngordhur apo një fobi që ka ngelur në palcë nga UDB-ja Jugosllave? Fitojmë përshtypjen se ende me një simpati dhe servilizëm të msheftë po i lakmojnë një identiteti të rrejshëm, që shpien drejtë asimilimit në baza vullnetare.
Fiset më të njohura shqiptaro/malazeze, janë në dijeni për paraardhëjen e tyre, por e mbajn në msheftësi,apo nuk duan të zbulojnë realitetin rrënjësor të tyre,nga kompleksi inferioritetit për shkak të një antishqiptarizmi të mbjellur shekuj me rradhë nga serbo/malazezet.
Shqiptarët nuk ishin okupues, as që kishin forcë të asimilojnë të tjerët. Ata ishin në trojet e tyre bile edhe më të zgjëruara se sa ato që i’kanë sot. Përkundrazi sllavizimi i shqiptarëve autokton ka filluar shumë më herët. Siç e dim:nga shekulli(11-14), krahinat e Shqipërisë Veriore qëndruan nën sundimin e feudalëve serbë të shtetit të Dukles dhe të Rashës. Pra këta në shumicën e rasteve ishin sundues sllav,ku shpjegohet qartë edhe mizotërimi i tyre politikë dhe fetarë mbi shqiptarët në krahinat qe ishin të përfshira brënda shtetit të tyre. Në këto rrethana ishte shumë më e lehtë qe një shqiptar të merrte emrin sllav,se sa një sllav te merrte emër shqiptar.Në shekujt(11-14),edhe banorët që jetonin nën presionin e pushtusëve serbë,ishin të detyruar të ndërronin emrat nga shqiptarë në ortodoksë serbë,e mos të pyesim për femijët që lindënin,kjo nuk bëhej fjalë,ata detyrimisht pagëzohëshin me emra sllavë,këtë e hasim deri vonë,kurë shqiptarëve u shtohëj prapashtesa”vić”dhe këto “viqa”na kanë mbetur edhe sot,ku të gjithë ata shqiptarë që i kanë pastruar këto emra dhe mbiemra viteve të ’70/80′,janë marr në pyetje me metoda direkte apo indirekte nga UDB-ja.
Nëse shqiptarët presin nga Shteti Malazez t’ju përcaktojë një identitet të drejtë atyre,ajo s’ka për të ndodhur kurrë.Përkundrazi nëse heshtim,ata do të vazhdojnë me metodat e vjetëra si deri më tani,për të dëbuar dhe asimiluar sa më shumë shqiptarë nga vendet e tyre autoktone.Mali i Zi,e kanë të qartë historin e trojeve tona!jo shumë larg!në vitin 1880 me ndihmen e aleatëve të tyre i aneksuan: Plavën,Gucin,Hotin,Gruden,Tivarin dhe Ulqinin,andaj ky shtet bënë të pamundurën që vazhdimisht shqiptarët ti mbajn të robëruar,si në aspektin kulturor ashtu edhe atë ekonomik.
Mos të heshtim para një padrejtësije shekullore që na është bërë,ashtu siç nuk heshtin hebrenjët për gjenocidin kundra tyre nga naziztët. Andaj edhe ne shqiptarët vazhdimisht duhët të flasim për padrejtësit që na janë bërë,bile ato edhe sot po vazhdojn të na vjedhin lirin bashk me historin.
Ende nuk e kam të qartë se çfarë roli luajn partit tona politike?!,përse ata kërkojn votat e shqiptarëve? Nuk kam dëgjuar që ndonjë nga partitë politike, apo edhe shoqatat shqiptare në vendlindje si dhe në diasporë,që seriozisht kanë trajtuar problemin e emrave dhe mbiemrave të sllavizuara.
Andaj nëse nuk duam që në një të ardhme të afërt të rradhitemi në listat e fiseve shqiptare të asimiluara në ato serbo/malazeze,mbetët që të angazhohemi seriozisht dhe të hiqën iluzionet,se shqiptarët do ti kenë punët më mirë në këtë shtet,duke qëndruar në heshtje me këto”viqa”për ti bërë qefin shtetit, JO.
Qershor, 2016
